Monumentendag in Dijk en Waard: maak kennis met de bijzondere verhalen en tradities

Op zaterdag 14 en zondag 15 september openen 23 monumenten in Dijk en Waard hun deuren voor Open Monumentendag. Van 10.00 tot 17.00 uur kun je deze historische locaties bezoeken en kennismaken met hun bijzondere verhalen en tradities.

De deelnemende monumenten zijn verspreid over verschillende dorpen, waaronder de Allemanskerk, het Regthuis en Het Behouden Huis in Oudkarspel, de R.K. Kerk Sint Jan de Doper in Noord-Scharwoude, en de Kooger Kerk in Zuid-Scharwoude. Dit jaar zijn er ook nieuwe locaties toegevoegd, zoals een stolpboerderij uit 1880 en het koolhuisatelier van kunstschilder Sietse Wiersma. 

Fietsliefhebbers kunnen deelnemen aan een 40 kilometer lange tocht langs de monumenten, met startpunten bij Museum BroekerVeiling en het Poldermuseum. Bij de startpunten zijn gratis goodiebags beschikbaar, en de route kan ook gedownload worden. Daarnaast kunt u gratis meevaren met De Broekervaart om meerdere monumenten te bezoeken.

Anne Oostenveld van Het Behouden Huis in Oudkarspel wenst u van harte welkom om een kijkje te komen nemen, én om een rondje mee te varen.

Het Behouden Huis

Varen kan ook rondom Het Behouden Huis in Oudkarspel, waar gidsen van de Stichting Langedijker Verleden u graag meenemen op een rondje door de wateren van Oudkarspel. Deze activiteit biedt Het Behouden Huis speciaal voor de Monumentendag, naast de mogelijkheid om het monumentale gebouw van binnen te bekijken. Voor 6,50 euro inclusief een kopje koffie of drinken naar keuze varen wij 1,5 uur. Voorzitter Anne Oostenveld heet iedereen van harte welkom en vertelt waarom dit monument zeker op uw ‘to do’ lijstje mag. “Van buiten zie je niet meteen hoe bijzonder dit gebouw is, zoals je dat bijvoorbeeld wel aan een kerk kunt zien, of aan Het Regthuys dat tegenover ons staat. Maar ons verhaal is zeker het vertellen waard. Het Behouden Huis is oorspronkelijk als lagere school gebouwd rond 1880, en in 2013 volledig door de lokale gemeenschap gerenoveerd. Als mede initiatiefnemer hebben wij vrijwilligers letterlijk wakker gelegen door al het werk dat wij ons op de hals haalden. Gelukkig vonden wij verschillende betrokkenen waaronder tegelzetters en bouwvakkers, die allen op vrijwillige basis bijna dag en nacht aan het werk waren. Des te trotser zijn we nu op ons gemeenschapshuis, dat een rijk gemeenschapsleven kent met cursussen, activiteiten, optredens en onderkomen voor ons verenigingsleven. Maar het belangrijkst vind ik de functie van dorpshuis, waar iedereen welkom is en waar de koffie altijd klaarstaat.” 

Het schoolgebouw werd in 1975 gesloten omdat het te klein werd voor alle leerlingen, zodat er iets verderop een nieuw schoolgebouw werd gebouwd. Het gebouw kreeg een nieuwe bestemming als Het Behouden Huis, een multifunctioneel centrum voor de dorpsgemeenschap. De gemeente investeerde echter te weinig in onderhoud, en rond 2009 werd sloop overwogen. De gemeenschap kwam in actie en richtte de Stichting Hart van Oudkarspel op om het gebouw te redden. In mei 2013 droeg de gemeente het gebouw voor een symbolisch bedrag van één euro over aan de stichting, die het pand volledig renoveerde. Dankzij de inzet van vrijwilligers werd Het Behouden Huis in 2013 omgetoverd tot een modern gemeenschapshuis, dat in mei 2014 officieel werd geopend. Tijdens Open Monumentendag kunt u Het Behouden Huis bezoeken en meer te weten komen over de geschiedenis en het belang van dit bijzondere monument voor de lokale gemeenschap. 

Simon Barten van de Kooger Kerk laat u graag zien waarom deze kerk zo bijzonder is voor Zuid-Scharwoude

Kooger Kerk

“Kerkgebouwen krijgen steeds meer een sociale functie waar meer te doen is dan alleen een kerkdienst volgen. Wij juichen dat toe en openen steeds vaker onze deuren voor verenigingen, muzikale gezelschappen en kunstenaars. Maar ook wordt de Rode Steen, het gebouw dat aan de achterkant van de kerk is aangebouwd, in bruikleen gegeven aan uiteenlopende groepen. Daardoor is de kerk niet alleen meer een plek voor geloofsoverdracht, al is dat wel nog steeds een belangrijke functie. Maar daarnaast is het een plek waar iedereen welkom is en waar de geschiedenis zichtbaar bewaard kan blijven.” 

De Kooger Kerk staat letterlijk middenin de Langedijker samenleving aan De Koog in Zuid-Scharwoude De kerk heeft een rijke geschiedenis en is oorspronkelijk onder de naam Pieterkerk gebouwd in de 12e eeuw. De kerk werd in de loop der jaren steeds bouwvalliger en is uiteindelijk in 1978 op de Monumentenlijst geplaatst. Om de kerk te behouden, richtte een groep verontruste inwoners in 1978 de Stichting 'Kooger Kerk' op. Deze stichting zet zich vandaag de dag nog steeds in voor het behoud van de kerk, zodat deze niet alleen voor erediensten maar ook voor andere passende functies kan blijven gebruikt. Daarnaast is Stichting restauratiefonds Pieterskerk verantwoordelijk voor het beheer/onderhoud gebouw en verzorgt de Stichting Bach Cantates Kooger Kerk de verschillende cantate diensten van Johannes Sebastiaan Bach. De gemeente is eigenaar van de kerktoren. “Vorig jaar is de muur, klok en haan weer prachtig gerestaureerd, op initiatief van de gemeente. Ook is zij verantwoordelijk voor het groen om de kerk heen en onderhoud van de begraafplaats.” Om fondsen te werven, is men afhankelijk van donateurs. “Gelukkig zijn die trouw aanwezig en ook werven we inkomsten door de kerk beschikbaar te stellen aan derden, via concerten en andere activiteiten. Dit, en een actief team van vrijwilligers, zorgt ervoor dat de kerk zo’n prominente plaats heeft en houdt hier aan de Koog.” 

Andere activiteiten

Voor kinderen zijn er tijden de Monumentendagen diverse activiteiten, zoals knutselen bij de Twuyvermolen en ponyrijden bij Zorgboerderij De Leeuwenhof. De dag is een ideale gelegenheid voor gezinnen om samen op ontdekkingstocht te gaan.

Meer informatie over het programma en de openingstijden is te vinden op de website van Ontdek Dijk en Waard.